Αφροδίτη Μάνου
Η Ελλάδα παραπαίει σε μια κρίση που φέρει χαρακτηριστικά γενικευμένης παρακμής που αγγίζει όλες τις εκφάνσεις του σημερινού γίγνεσθαι που γεννά μια άλλη Ελλάδα, ξένη από εκείνα που συνθέτουν την εθνική μας συνείδηση και ταυτότητα.
Η σημερινή κατάσταση δεν δημιουργήθηκε από μόνη της. ‘Έρχεται από τα βάθη της εθνικής μας πορείας που την σημάδεψε η γεωστρατηγική θέση μεταξύ Ευρώπης και Ανατολής που η αναποφασιστικότητά μας να καθορίσουμε την θέση μας διαμόρφωσε την πολιτισμική μας ταυτότητα.
Η οικονομική κρίση είναι η μια πλευρά του νομίσματος. Η αληθινή κρίση όμως είναι η εθνική μας παρακμή και η ανημποριά μας να αναλάβουμε τις ατομικές και συλλογικές μας ευθύνες καθώς δεν θέλουμε να χάσουμε την ευδαιμονία μας και τις απολαύσεις της εποχής φτάνοντας μέχρι του σημείου να ξεπουλήσουμε «τα άγια τοις κυσί», φτάνει να το εξασφαλίσουμε.
Τα πάντα στο γιουσουρούμ αρκεί να μην χάσουμε την ευδαιμονία μας.
Όμως δεν θέλουμε να εξασφαλίσουμε τον ευδαιμονισμό με σκληρή δουλειά, με προσπάθεια, με θυσίες, αλλά με δανεικά. Ικέτες με απλωμένα χέρια ξεπουλώντας ιδανικά και αξίες.
Κι’ από πάνω κάνουμε και τον καμπόσο που οι δανειστές μας βάζουν δύσκολα για να δικαιωθεί ο Εμ. Ροϊδης που έγραφε ότι «Ο Έλλην προτιμά συνήθως την ομαλωτέραν οδόν, έστω και άγουσαν εις βάραθρον» !!
Τα ιδανικά μας έγιναν ιδανικά των άλλων. Και τα «ιδανικά» μας ανταλλάχθηκαν με δανεικά. Άνθρωποι του άρτου και του θεάματος, εσχάτως μάλιστα μόνο του θεάματος, ξεχνάμε τις παχυλές υποσχέσεις των πολιτικών και επιδιδόμαστε στην ονειροβασία, που μας προτρέπουν οι τεχνίτες των «αλχημικών» δημοσκοπικών ποσοστών και των στοχαστικών προσαρμογών της πολιτικής.
Τα όνειρα του μέλλοντος, άλλωστε, δεν χρεώνουν κανέναν. Ούτε αυτούς που τα κάνουν, ούτε την κυβέρνηση, που ας πούμε τα επωμίζεται. Και τα μεν και τα δε είναι άεργα όνειρα, γιατί δεν απαιτούν από κανέναν δέσμευση και μόχθο. Για τα πρώτα δεν έχουμε καιρό. Άρα, δεν κάνουμε τίποτα. Για τα δεύτερα έχουμε καιρό. Άρα, ας μην κάνουμε ακόμα τίποτα…
Ζούμε δανεικές σκέψεις και όνειρα σαν τα δανεικά που ικετεύουμε από τους δανειστές μας χωρίς να αναλαμβάνουμε τις δικές μας ευθύνες…
Και το χειρότερο δεν είναι ότι έχουμε μετατραπεί σε «ονειροβάτες» ως αφελείς διαδρομιστές της κυβερνητικής αυθαιρεσίας, αλλά ζούμε όχι απλώς με δανεικά ως μια εξαθλιωμένη κοινωνία, αλλά βασικά ζούμε με σκέψεις δανεικές. Και δεν μπορούμε να αντιληφθούμε ότι ο άνθρωπος δεν είναι μόνο δημιούργημα της ιστορίας, αλλά ότι την ιστορία του μπορεί να την αλλάξει. Ο άνθρωπος, ο πολίτης, το κάθε μέλος μιας κοινωνίας, μπορεί να αλλάξει την ιστορία, τη δική του και των συνόλων, όταν θερμανθεί και πιστέψει σ” ένα ιδεώδες στενά συναρτημένο με το ψυχικό πλέγμα το δημιουργημένο μέσα του, ύστερα από την καταλυτική δοκιμασία της επαφής του με την πραγματικότητα του περιβάλλοντος χώρου του.
Έτσι, τα πλέγματα τα ψυχικά κινούν το αίσθημα και θέτουν σε λειτουργία το λογικό, υποχρεωμένο να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, όχι με τη μονομέρεια που μας την παρουσιάζουν οι εξυπηρετούντες και υπηρετούντες τα όποια συμφέροντα, αλλά με την πρόσδεσή μας στο σταθερό σύνδεσμο μεταξύ αιτίου και αιτιατού.
Μια τέτοια στάση και θέση ζωής μας, ωστόσο, απαιτεί διανοητική λειτουργία και αξιολογική κρίση. Απαιτεί υπόστρωμα σκέψης πρωτογενούς. Και η πρωτογενής σκέψη είναι αυτή που μπορεί να επιτρέψει την προσδοκία, την όραση της «καθαρής» πρόθεσης, την αίσθηση των όποιων λύσεων μας προσφέρονται και την «ζεστή» επαφή μας με το καθημερινό γεγονός…
Τι πραγματικά συμβαίνει όμως; Ζούμε με τις σκέψεις των άλλων, με τις σκέψεις που μας «στοιβάζουν» στο μυαλό μας οι «τεχνουργοί» της διαστρέβλωσης και της παραχάραξης της αλήθειας. Και καθήμενοι αναπαυτικά στον καναπέ του σπιτιού μας «απολαμβάνουμε» την… εύπεπτη πληροφόρηση που μας διοχετεύουν ενορχηστρωμένα και με ακόρεστο θράσος οι εκφραστές της κακοδαιμονίας του τόπου, οι «εργάτες» της ενημερωτικής αθλιότητας. Ζούμε τη «μέθεξη» της παραπληροφόρησης με τρόπο υποδειγματικό και ενίοτε με πρωταρχική συγκίνηση, δεδομένου ότι η παραπληροφόρηση μας προσφέρεται και με συγκινησιακό περιεχόμενο…
Η προσαρμογή μας στη «δανεική σκέψη» δεν καταδείχνει απλώς την «τύχη» του Κριτηρίου μας και την αυτοπαγίδευσή μας, αλλά πιστοποιεί τη δουλεία μας στο ψέμα. Η προσαρμογή μας αντιπροσωπεύει τη δειλία μας εμπρός στη συλλογική ευθύνη για την ανοικοδόμηση του παρόντος.
Η δική μας σκέψη έχει σημασία για το όποιο νέο ξεκίνημα. Η δυνατότητα να σκεπτόμαστε και να έχουμε κριτική επάρκεια, είναι σαν το αέρα που δίνει τον παλμό της καρδιάς μας..Είναι αρχή και τέλος. Προϋπόθεση και σκοπός. Είναι διεύρυνση του οπτικού μας πεδίου.
Διαφορετικά, καθώς οι άνεμοι της κρίσης θα μας συνταράζουν, ανίκανοι για μια μάχη εκ του συστάδην, θα παραμείνουμε θύματα της λαίμαργης αναμονής για «καλύτερες μέρες» και κάποια στιγμή θα καταρρεύσουμε από το βάρος της άτεκνης προσδοκίας, χωρίς να νιώσουμε τη δικαίωση και έχοντας μείνει αμάρτυρη η εποχή που ζήσαμε. Με τις «πληγές» μας ολάνοιχτες ως κοινωνία και τα ερείπια της πατρίδας να καπνίζουν ακόμα …
Είμαστε ενώπιον ιστορικών στιγμών για την πατρίδα και το έθνος και δεν δικαιούμεθα να κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε τις ιστορικές μας ευθύνες.