Πολλοί φίλοι και γνωστοί με ρωτούν το τελευταίο διήμερο – μετά τη δημοσιοποίηση της δημιουργίας του Συλλόγου για τη Διαφύλαξη και Ανάδειξη της Αγιομετεωρίτικης Κληρονομιάς “Μετεώρων Λιθόπολις” – για τους λόγους που με ώθησαν να συμμετέχω κι εγώ σ’ αυτήν την προσπάθεια. Η απάντησή μου, ειλικρινής και αβίαστη κάθε φορά, είναι απλή:
Συμμετέχω, γιατί τα Μετέωρα για μένα δεν είναι μόνο ένα απαράμιλλης ομορφιάς γεωφυσικό φαινόμενο, ένα μοναδικό από κάθε άποψη τοπίο. Τέτοια, δόξα τω Θεώ, έχει πολλά να επιδείξει η πατρίδα μας. Ούτε ένα ακόμα αρχαιολογικό μνημείο είναι. Και τέτοια υπάρχουν πολλά και αξιόλογα. Και δεν είναι ένα ακόμη από τα πολλά ανά την υφήλιο χαρακτηρισμένα από την UNESCO μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Είναι όλα τα προηγούμενα και ταυτόχρονα κάτι πιο πάνω, κάτι πιο πέρα από όλα αυτά. Και εξηγούμαι:
Ο χώρος των Αγίων Μετεώρων είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα, ένα τεράστιας πνευματικής εμβέλειας μοναστικό κέντρο, ζωντανό και στις μέρες μας, που παρά τις αντιξοότητες των καιρών κρατά ψηλά τη σημαία της πίστης και της πατρίδας μας. Είναι ένας ζωντανός χώρος λατρείας, άσκησης και προσευχής, ένας τόπος που αγιάστηκε από τη σωρεία των – άγνωστων στους περισσότερους από μας – μοναχών, ασκητών και στυλιτών που ανέβηκαν σ’ αυτούς τους θεόρατους βράχους, περπάτησαν στα ριζά τους και κατοίκησαν τις σπηλιές και τα κοιλώματά τους ψάχνοντας την απομόνωση από τον κόσμο, προσευχόμενοι για τη σωτηρία του κόσμου. Και είναι κι άλλα πολλά που θα μπορούσε κανείς να γράψει για το τί εστί Μετέωρα.
Τα μοναστήρια των Μετεώρων, από αρχιτεκτονικής άποψης, αποτελούν ένα μοναδικό παράδειγμα μετατροπής του αφιλόξενου τοπίου σε χώρο προσευχής. Αν σκεφτεί κανείς τις δύσκολες συνθήκες κατασκευής, αντιλαμβάνεται ότι “αναμφισβήτητα πρόκειται για ένα αριστούργημα της ανθρώπινης διάνοιας και μια θεϊκή κατασκευή”. Από την άλλη, δεν πρέπει να λησμονούμε τον πλούτο των κειμηλίων, των καλλιτεχνημάτων και χειρογράφων που αποθησαυρίζονται στις ιερές μονές, όπως επίσης και τα εξαιρετικά αρχιτεκτονήματα – “έργα χειρών ανθρώπων” – μια εντυπωσιακή σε αποτέλεσμα δραστηριότητα που συντελείται στις κορφές των βράχων αιώνες τώρα.
Τα Μετέωρα, για όλους εμάς, είναι η πατρίδα μας. Είναι ο παπά Θύμιος Βλαχάβας και ο Παπαφλέσσας, είναι ο Μακρυγιάννης και ο Καποδίστριας, ο Κολοκοτρώνης και ο Καραϊσκάκης μαζί. Είναι ο Ευγενικός Μάρκος και ο Μέγας Φώτιος, είναι ο Βασίλειος και ο Γρηγόριος και ο Ιωάννης, είναι η ακτινοβολία του βυζαντινού μεγαλείου που επιζεί μέχρι σήμερα.
Τα Μετέωρα, είναι αυτά που διαφυλάττουν τα ουσιώδη συστατικά του ελληνισμού και της πίστης μας, είναι ο πρεσβευτής του ελληνικού πνεύματος και της ορθοδοξίας στα πέρατα της γης, είναι ο φλογερός ιεραπόστολος που ευαγγελίζεται την αγάπη, τη συγχώρεση, τη μετάνοια, την προσευχή, τη θυσία .
Τελικά, τα Μετέωρα είναι η ζωντανή μας παράδοση, μια παράδοση που προσπαθούμε να διαφυλάξουμε σαν κόρη οφθαλμού μέσα σ’ έναν συρφετό ξένων ηθών που απειλεί να αλλοιώσει την ιδιοπροσωπία μας και να μας επιβάλλει με το στανιό νέες, καινές αξίες.
Αυτά είναι για μένα τα Μετέωρα. Όλα τα παραπάνω και άλλα τόσα που δεν επισημαίνονται εδώ. Γι’ αυτό συμμετέχω.
Κι ελπίζω ότι αυτά είναι τα Μετέωρα και για πολλούς άλλους, συντοπίτες και μη, που μοιράζονται τις ίδιες αγωνίες, τους ίδιους προβληματισμούς.
Όσοι, λοιπόν, ενστερνίζεστε τις βασικές μας αρχές, κοπιάστε!
Δημήτρης Λάσκος