Διαβάζετε τώρα
4 Δεκεμβρίου 1822. Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ιάκωβος Μονρόε αναγνωρίζει το δικαίωμα στην ανεξαρτησία των επαναστατημένων Ελλήνων

4 Δεκεμβρίου 1822. Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ιάκωβος Μονρόε αναγνωρίζει το δικαίωμα στην ανεξαρτησία των επαναστατημένων Ελλήνων

  • του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά

Το μήνυμα του Προέδρου των «Ηνωμένων Επαρχιών Μονρόη»

Υπέρ της ευόδωσης των Ελληνικών Αγώνων και της επιτυχίας της Ελληνικής Επαναστάσεως ετάχθη ο 5ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών James Monroe (1758-1831). Ήταν ο καρπός της έκκλησης για βοήθεια που είχε απευθύνει ο Πρόεδρος της Μεσσηνιακής Γερουσίας Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης από τις 25 Μαΐου 1821. Η έκκλησή του βρήκε υποστηρικτές στα φιλελεύθερα πνεύματα της Αμερικής, όπως ήταν ο φιλέλληνας Καθηγητής του Χάρβαρντ Έντουαρντ Έβερετ (Edward Everett 1794-1865). Οι απόψεις του Αμερικανού Προέδρου κατέλαβαν τη θέση τους στον διεθνή Τύπο της εποχής.

Ακόμη περισσότερο έφθασαν μέχρι τους προμαχώνες του Μεσολογγίου και τις σελίδες της ηρωικής εφημερίδος «Ελληνικά Χρονικά». Λαμβάνοντας υπόψη τη στάση ουδετερότητος που τηρούσαν οι ΗΠΑ και τις συνθήκες που επικρατούσαν στην Ευρώπη και στην Ελλάδα οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τις υπηρεσίες που προσέφερε το Αμερικανικό μήνυμα στην Ελληνική υπόθεση. Αλλά γνωρίζοντας και τις ειδικότερες συνθήκες υπό τις οποίες ο Ιάκωβος Μάγερ εξέδιδε την εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά» στο Μεσολόγγι, ο σύγχρονος κόσμος καλείται να υποκλιθεί στο ψυχικό μεγαλείο του.

Η διαδρομή

Το μήνυμα του Αμερικανού Προέδρου, το οποίο ερχόταν σε μια περίοδο κατά την οποία οι αυλές της Ευρώπης έβλεπαν ακόμη με καχυποψία την ελληνική υπόθεση, προβλημάτισε τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής και πυροδότησε το πολύτιμο κίνημα του φιλελληνισμού που είχε ήδη αρχίσει να εκφράζεται. Εξαιρετικό ωστόσο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος που μάθαιναν τα νέα στην Ελλάδα οι μπαρουτοκαπνισμένοι αγωνιστές. Η είδηση για το μήνυμα του Αμερικανού Προέδρου δημοσιεύτηκε στον Γαλλικό Τύπο την τελευταία ημέρα του 1823.

Αναδημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο 12ο φύλλο (9 Φεβρουαρίου 1824) της εφημερίδας «Ελληνικά Χρονικά». Εκδιδόταν ήδη στο Μεσολόγγι με εξοπλισμό που είχε διαθέσει ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και με την επιμέλεια του Ελβετού φιλέλληνα γιατρού Ιωάννη Ιάκωβου Μάγερ. Εντυπωσιάζουν τόσο η πληρότητα του ρεπορτάζ όσο και η μετάφραση, αν λάβει κανείς υπόψη τις σκληρές και δύσκολες συνθήκες υπό τις οποίες εκδιδόταν η εφημερίδα.

Το απόσπασμα

Δημοσίευσε, δε, αυτούσιο του απόσπασμα από την ομιλία που αφορούσε τα ελληνικά πράγματα και είναι το εξής: «Προ πολλού διά των ηρωικών κατορθωμάτων των οι Έλληνες μας έδωσαν ελπίδας χρηστοτάτας, ότι θέλουν ευδοκιμήσει εις τον αγώνα των και επαναλάβει την μεταξύ των εθνών της γης παλαιά αυτών θέσιν. Φρονώ ότι όλα τα φωτισμένα έθνη θα δείξουν μέγαν ενθουσιασμόν υπέρ του αγώνος των Ελλήνων, μολονότι, μέχρι τούδε καμμία δύναμις δεν εκινήθη υπέρ αυτών. Η καταγωγή των και το όνομα των Ελλήνων τους διέσωσαν από μεγίστους κινδύνους, εν ώ οιοσδήποτε άλλος λαός θα εξωλοθρεύετο. Το συμφέρον και η κατάκτησις, οι συνηθέστεροι σκοποί των μεταξύ των άλλων εθνών πολέμων, δεν φαίνεται να έχουν επίδρασιν επί των Ελλήνων. Εξ όσων πληροφορούμεθα έχουμε κάθε λόγον να πιστεύωμεν ότι ο εχθρός δεν έχει πλέον ελπίδα να επιβάλη εκ νέου επί των Ελλήνων την κυριαρχίαν του. Είθε η Ελλάς να καταστή πάλιν ανεξάρτητον έθνος! Είθε να καταλάβη την ανήκουσαν και πάλιν εις αυτήν θέσιν. Ευχόμεθα τούτο εκ ψυχής».

Στη μεθεπόμενη έκδοσή της (Φύλλο 14 της 16 Φεβρουαρίου 1824) η εφημερίδα θα επανέλθει, χρησιμοποιώντας ουσιαστικά την περίπτωση για να στείλει μήνυμα προς το εσωτερικό και το εξωτερικό. Με αφορμή το περιεχόμενο της ομιλίας του Προέδρου των «Ηνωμένων Επαρχιών», του «Μονρόη», όπως τον αποκαλούσε, έστελνε μήνυμα στα χριστιανικά έθνη της Ευρώπης, ιδιαιτέρως στην Αγγλία, να συμπαρασταθούν στον ελληνικό αγώνα. Στη συνέχεια καλούσε την ελληνική αρχή να ωφεληθεί από τη σχέση με την Αμερική και να «μιμηθή την σοφήν της νομοθεσίαν, η οποία προλαμβάνει τας προμελετημένας επιχειρήσεις φιλαρχίας (και) συγχρόνως στερεοί την εξωτερικήν ανεξαρτησίαν, την εσωτερικήν ελευθερίαν, την ειρήνην και την ευδαιμονίαν». Αυτά έγραφε η εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά» με αφορμή την ομιλία του Αμερικανού Προέδρου.

ΠΗΓΗ