Ο Αμερικανός Διπλωμάτης, με το εξαιρετικά σημαντικό Ανθρωπιστικό και Συγγραφικό Έργο, υπήρξε Πρόξενος των ΗΠΑ στη Σμύρνη τα διαστήματα από 1911-1917 και 1919-1922 και βίωσε την καταστροφή της Σμύρνης και τις σφαγές των Ελλήνων και τον Αρμενίων από τους Τούρκους.
Το βιβλίο του: «Αναφορικά με την Τουρκία – Η Κατάρα της Ασίας – Προξενικά ντοκουμέντα» μου δάνεισε ο Κύπριος φίλος Σωκράτης Χριστοδουλίδης, που ιδιαίτερα τον ευχαριστώ. Παρόλο που όλοι μας έχομε διαβάσει και ακούσει για την «καταστροφή της Σμύρνης», είναι αδύνατον να φανταστούμε το μέγεθος της τραγωδίας των Ελλήνων και των Αρμενίων, – που και αυτοί είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι – και η κοινότητά τους στη Σμύρνη αριθμητικά ήταν μεγαλύτερη από την κοινότητα των Ελλήνων. Ως Ψυχιατρική Κοινωνική Λειτουργός, απόφοιτη του «Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος-Pierce-Deree-Alba», είχα πολλούς Καθηγητές και Καθηγήτριες που ανήκαν στο διδακτικό προσωπικό του «Αμερικανικού Κολλεγίου Θηλέων 1877-1922» στη Σμύρνη και είχαν διασωθεί από τις σφαγές των Τούρκων από αμερικανικό πολεμικό πλοίο, του οποίου ο καπετάνιος ονομαζόταν Bristol, και εις ένδειξη ευγνωμοσύνης, ένα από τα κτήρια του Κολλεγίου το ονόμασαν “Bristol Hall”.
Στο τρίτο έτος των σπουδών μου έκανα πρακτική εξάσκηση στην Καισαριανή, όπου ζούσαν σε αξιοθρήνητες παράγκες Μικρασιάτες πρόσφυγες, με την οικονομική στήριξη του Αμερικανικού Ομίλου “Congregational Christian Service Committee”. Συνάντησα επίσης ελάχιστους πρόσφυγες από τη Μικρασιατική Καταστροφή, με «κατάθλιψη» και «άνια» στο Δημόσιο Ψυχιατρείο (Δαφνί) στο τελευταίο έτος που έκαναν ειδίκευση. Τραγωδία ανείπωτη, που όμως κανένας από αυτούς τους αποσκελετωμένους και ρακένδυτους Μικρασιάτες πρόσφυγες, δεν είχε χάσει την αξιοπρέπειά του και την αγάπη του για τη «Μάνα Ελλάδα». Και να θυμόμαστε ότι οι Μικρασιάτες πρόσφυγες, με την εργατικότητά τους έδωσαν σημαντική ώθηση στην οικονομία της χώρας.
Ο George Horton Διπλωμάτης –Συγγραφέας (1859-1942), στο βιβλίο του «Αναφορικά με την Τουρκία -Η Μάστιγα της Ασίας-Μικρασιατική Καταστροφή», με συγκλονιστική περιγραφή, από τις σφαγές, τα κτηνώδη βασανιστήρια, που επέβαλαν οι Τούρκοι (και οι Τσέτες) στους Έλληνες και Αρμενίους στη Σμύρνη. Ξεκάθαρη η αναφορά του G. Horton για την Ελλάδα, καθώς σαφέστατα πληροφορεί τους αναγνώστες του: «Η Ελλάδα, είναι φιλειρηνική χώρα. Οι θέσεις της στη Διεθνή Κοινότητα στηρίζονται στον σεβασμό και την τήρηση των Διεθνών Συνθηκών. Δεν προκαλεί ποτέ με τη στάση της, δεν καταδικάστηκε ποτέ από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΠΗΕ, ούτε και αρνήθηκε ποτέ να εφαρμόσει τις αποφάσεις του ΟΗΕ». Το βιβλίο «Αναφορικά με την Τουρκία – Η κατάρα της Ασίας», προλογίζει ο Γιάννης Καψής, δίνοντας και όλη την τραγικότητα εκείνης της περιόδου, τονίζοντας και την παντελή έλλειψη βοήθειας των «συμμάχων» μας.
Μόνον ένας «αρρωστημένος νους», σε συνδυασμό με «Ψυχοπαθητική Προσωπικότητα» θα μπορούσε ίσως, να διαπράξει τα εγκλήματα και τα βασανιστήρια, που επέβαλαν οι Τούρκοι στον Χριστιανικό Πληθυσμό της Σμύρνης, όπως και της Φωκαίας.
Τα σώματα των νεκρών, τα εγκατέλειπαν άταφα στους δρόμους για να τα βλέπουν οι μελλοθάνατοι. Ένα από τα «προσφιλή» τους βασανιστήρια ήταν να κόβουν τους τένοντες από τα πόδια των βασανισμένων και αμέσως μετά να τους χτυπούν με ραβδιά και τους υποκόπανους, για να τρέξουν! Μας ξαναθύμισαν οι Τούρκοι, και την πρωτόγονη βαναυσότητά τους, πρόσφατα, με την «Εισβολή στην Κύπρο». Οι Ροδίτες, μέσα σε λίγες ώρες μετά την «Εισβολή», ίδρυσαν τον «Ροδιακό Σύνδεσμο Κυπριακού Αγώνα» και με τη συνεργασία της Κυπριακής Πρεσβείας και την άδεια της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, οργάνωσαν μια εξαιρετικά πλούσια – σε φωτογραφίες και δημοσιευμένα κείμενα- έκθεση σε Μεσαιωνικό Κτήριο κοντά στον λιμάνι, όπου ελλιμενίζονταν κρουαζιερόπλοια, και με αδιάψευστα στοιχεία, ενημέρωναν τους αλλοδαπούς τουρίστες για τη βαρβαρότητα και τις βεβηλώσεις των Τούρκων στην Κύπρο.
Μετά από τέτοια τραγικά γεγονότα, που περιγράφονται από έγκριτους αλλοδαπούς διπλωμάτες και ιστορικούς, όπως συνέβησαν στο κοντινό «χθες» – 1974 – δεν είναι δυνατόν να πειστούν οι πολιτισμένοι λαοί της υφηλίου ότι οι Τούρκοι έχουν «αλλάξει νοοτροπία» κι έχουν γίνει φιλειρηνικοί και ειλικρινείς;