Τα Μοναστήρια είναι χώροι ομολογία πίστεως και προσευχής, ιστορίας και παράδοσης, τέχνης, αρχιτεκτονικής, πολιτισμού, όπου στο διάβα των αιώνων, ακόμη και μέσα στης τυραννίας τα αδιαπέραστα σκοτάδια, διατήρησαν ολόφωτο τον πυρσό της Ελληνορθοδοξίας και με καρδιά τον διατηρούν άσβεστο από τη μια γενιά στην άλλη… Γι’ αυτό αλλά και για πολλούς άλλους λόγους είναι ανάγκη να μένουν μέσα στο χρόνο και να φεγγοβολούν ένα ανεκδιήγητο κάλλος βαθιάς και απλής Ορθόδοξης Θεοσέβειας. Μέσα σ΄ αυτό το πεδίο λειτούργησαν και τα μοναστήρια των ΜΕΤΕΩΡΩΝ. Το λίθινο αυτό, μοναδικό στον κόσμο δάσος που έχει αναγνωρισθεί το 1988 ως μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο του Εκπαιδευτικού, Επιστημονικού και Πολιτιστικού Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization – UNESCO) ως ένα ιδιαίτερης αξίας πολιτιστικό και φυσικό αγαθό, έχει ψηφιστεί με το Ν.2351/1995 ως Ιερός Χώρος, έχει ενταχθεί στο δίκτυο προστατευομένων περιοχών NATURE 2000 και προκαλεί στους επισκέπτες θαυμασμό και απορία για τη δημιουργία του, αποτελεί την μεγάλη κληρονομιά όχι μόνο του τόπου μας αλλά και του Έθνους μας.
Τα επιβεβαιωμένα ίχνη της ιστορίας των Μετεώρων εμφανίζονται τον 11ο αιώνα, όταν οι πρώτοι ερημίτες κατάφεραν και προσέγγισαν τις απάτητες εκείνες κορυφές και επέλεξαν να κατοικήσουν στα κοιλώματα των βράχων, αναζητώντας την ψυχική τους πληρότητα και λύτρωση (Σοφιανός, 1990). Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες υπήρχε οργανωμένος μοναχισμός στην περιοχή από το 9ο αιώνα. Οι πρώτοι μοναχοί κατάφεραν και αναρριχήθηκαν με σκαλωσιές στους βράχους προκειμένου να ζήσουν απομονωμένοι από τα εγκόσμια και ήσυχα, μέσα σε σκήτες, δηλαδή σε βαθουλώματα που υπήρχαν στους βράχους. Οι δυσπρόσιτες σχισμές και σπηλιές των βράχων υπήρξαν ο ιδανικός τόπος για την καλογερική ζωή, αποτελώντας τα πρώτα φυσικά, ολιγάριθμα ασκητήρια ‘προσευχάδια’. Έως τις αρχές του 12ου αιώνα, στην περιοχή είχε δημιουργηθεί μια υποτυπώδης μικρή ασκητική πολιτεία, η Σκήτη της Δούπιανης ή των Σταγών, με κέντρο λατρείας το ναό της Θεοτόκου στον οποίο συγκεντρώνονταν οι ερημίτες κάθε Κυριακή.
Η κατάκτηση της Θεσσαλίας από τους Οθωμανούς Τούρκους (1393) και η πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας επέφεραν κατά το 15ο αιώνα μια κάμψη στη μοναστική ζωή των Μετεώρων. Το τελευταία τέταρτο του 15ου αιώνα παρατηρήθηκε μια ανάκαμψη, ενώ η ακμή τους συντελέστηκε ως τον 16ο αιώνα. Με το πέρασμα του χρόνου οι περισσότερες από τις μονές ερημώθηκαν και ερειπώθηκαν, αφήνοντας τα απομεινάρια τους στο τοπίο. Από τις ιστορικές μαρτυρίες συμπεραίνουμε πως οι μονές των Μετεώρων ήταν 30 και φυσικά πολλές σκήτες και προσευχάδια.
Ολόκληρος ο πλούτος της Αγιομετεωριτικής ιστορίας, παράδοσης και κληρονομιάς μάς κληροδοτήθηκε από τους Όσιους Μετεωρίτες Πατέρες για να φτάσει στις μέρες μας και ουσιαστικά σήμερα να είναι ο κύριος μοχλός που συμβάλλει στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, μέσα από το ρεύμα επισκεπτών που έρχονται να θαυμάσουν το φυσικό θαύμα, αλλά και τα θαύματα της πίστης φωτισμένων αναχωρητών, συντηρώντας ουσιαστικά την τοπική οικονομία, ο πλούτος της οποίας παράγεται από τον τουρισμό.
Στο πλαίσιο αυτό ως κληρονόμοι της Αγιομετεωριτικής κληρονομιάς οφείλουμε να την μελετήσουμε, να την αναδείξουμε έτι περισσότερο, κυρίως δε να την προστατεύσουμε από οποιεσδήποτε προσπάθειες αλλοίωσής της.
Γι΄ αυτό και η πολιτεία προχώρησε σε σειρά νομοθετημάτων, προκειμένου να προστατέψει το περιεχόμενο της Αγιομετεωριτικής κληρονομιάς και του μνημείου γενικότερα. Σε δεύτερο επίπεδο η μοναστική κοινότητα μέσα από προσεγμένες και εγκεκριμένες από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες πρωτοβουλίες της προσπαθεί να εξασφαλίσει την επιβίωση των Μοναστηριών στο χρόνο, προσθέτοντας στο μεγάλο ιστορικό απόθεμα που περικλείουν.
Μια τέτοια προσπάθεια είναι και αυτή της Ι.Μ. Αγίας Τριάδος και προσφάτως της Ι.Μ. Βαρλαάμ!! Ειδικά η πρωτοβουλία της Ι.Μ.Βαρλαάμ να αναστηλώσει την κατεστραμμένη από τους Γερμανούς κατά την διάρκεια της κατοχής 1941-1944 Αγία Μονή, θεωρείται και είναι σημαντικό βήμα ώστε να προχωρήσει ένα ευρύτερο πρόγραμμα αναστηλώσεων ερειπωμένων μοναστηριών (Αγίου Δημητρίου, Αγίου Μοδέστου κ.ά.), το οποίο βρίσκει σύμφωνους την τοπική κοινωνία και τους τοπικούς φορείς, καθώς αυτό προσθέτει υπεραξία στον τόπο μας.
Νομίζω, λοιπόν, πως το ολιγότερο που οφείλουμε να πράξουμε είναι να αναπέμψουμε ευχαριστίες στην Ι. Μ. Βαρλαάμ και Αγίας Τριάδος και να δηλώσουμε απερίφραστα την στήριξή μας σ΄ αυτές τις οραματικές προσπάθειες των Μετεωριτικών αδελφοτήτων, καθώς είναι μια προσπάθεια αναγέννησης του ΜΕΤΕΩΡΙΤΙΚΟΥ Μοναχισμού και της ΜΕΤΕΩΡΙΤΙΚΗΣ πολιτείας αλλά και μια προσπάθεια που ωφελεί τον τόπο, την τοπική οικονομία και κοινωνία!!
Αυτήν την μεγάλη αλήθεια δυστυχώς κάποιοι που βιοπορίζονται στα ΜΕΤΕΩΡΑ δεν θέλουν να την καταλάβουν και εναντιώνονται σε όποια προσπάθεια λαμβάνεται από τις Ιερές Μονές αδιαφορώντας για τις συνέπειες που επιφέρουν στον τόπο μας και στην τοπική οικονομία βέβαια, αλλά η τοπική κοινωνία αναγνωρίζει και στηρίζει όλες αυτές τις προσπάθειες!!