Διαβάζετε τώρα
Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην τοπική λαογραφία

Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην τοπική λαογραφία

του Γρηγόρη Γ. Καλύβα

Ο ευσεβής λαός μας συνέδεσε την πίστη και λατρεία με την καθημερινότητά του που ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την τοπική παράδοση κινούμενη γύρω από τον αγροτικό κύκλο καθώς αυτήν ήταν παλιότερα η κύρια ενασχόλησή του κάτι που έρχεται να δικαιολογήσει τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ».

Μέσα σ΄ αυτό το κλίμα, οι γιορτές του Νοέμβρη έχουν έντονη σημειολογία. Η 14η Νοεμβρίου, ημέρα του Αγίου Φιλίππου, θεωρούνταν από τους αγρότες ως χρονικό όριο ολοκλήρωσης της σποράς, αλλά και ως ξεκίνημα της νηστείας των Χριστουγέννων. Σύμφωνα με την παράδοση ο «φτωχούλης Φίλιππας όλη την ημέρα δούλευε και το βράδυ απόκρευε». Η Παναγία, όμως, χωρίς καμία αμφισβήτηση, διαφεντεύει την πορεία της σποράς. Τα Εισόδια της Θεοτόκου οι γεωργοί την λένε Παναγία η «ποσπορίτσα» συνδέοντας την με το τέλειωμα της σποράς και την ευκαρπία των σπόρων που έσπειραν.

Τα « Εισόδια της Θεοτόκου» είναι μία από τις σημαντικότερες γιορτές της Εκκλησίας μας. Πρόκειται για μία συγκινητική παράδοση, που γνωρίζουμε, όχι από τα Ευαγγέλια, αλλά από δευτερεύουσες προχριστιανικές πηγές δηλαδή από το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου. Σύμφωνα με την παράδοση αυτή η μέλλουσα μητέρα του Χριστού αφιερώθηκε από τους γονείς της στην υπηρεσία του Ναού. Η είσοδος έγινε με τη «συνοδεία κοριτσιών και με προφητικές τιμές του ιερατείου».

Υπάρχει η παλαιότερη παράδοση του Ζαχαρία και της Ελισάβετ, σύμφωνα με την οποία τεκνοποίησαν σε μεγάλη ηλικία. Η παράδοση επαναλαμβάνεται με τον Ιωακείμ και την Άννα, που απέκτησαν τη Μαρία, την οποία είχαν τάξει στην εκκλησία. Όταν η κόρη τους έγινε τριών χρονών την αφιέρωσαν στον Ισραηλινό Ναό και την παρέδωσαν στον αρχιερέα να φροντίσει για την ανατροφή της. Η Παναγία ήταν κλεισμένη στα « Άγια των Αγίων» δηλαδή στο άδυτον ή άβατον του Ναού. Εκεί διδασκόταν την εβραϊκή Διαθήκη, αλλά και την υφαντική τέχνη. Η παράδοση λέει ακόμη ότι ο αρχάγγελος Γαβριήλ θα της έφερνε κάποτε το «ουράνιον άρτον» και ότι αργότερα στον ίδιο χώρο, όταν θα γινόταν 12 χρονών θα της «ευαγγελιζόταν την τιμητική επιλογή της να γίνει μητέρα του Χριστού».

Η παράδοση αυτή είναι μία ρομαντική ιστορία των παιδικών χρόνων της Παναγίας και επόμενο ήταν να συγκινήσει από νωρίς το χριστιανικό κοινό και την Εκκλησία. Άρχισε να άρχισε να εορτάζεται στα Ιεροσόλυμα από τα χρόνια του Ιουστινιανού. Αργότερα καθιερώθηκε σε όλους τους βυζαντινούς χώρους. Την ίδια ημέρα γιορτάζει και η Καθολική Εκκλησία.

Η παράδοση αυτή της Παναγίας έχει εμπνεύσει την εικονογραφία και η υμνογραφία. Οι αγιογραφικές παραστάσεις των «Εισοδίων» δείχνουν το ιερέα να υποδέχεται τη μικρούλα Παναγία μπροστά στο Ναό με τους σιωπηρούς γονείς.

Στην περιοχή μας τα Εισόδια της Θεοτόκου ονομάζονται Παναγία η «Ποσπορίτσα» καθώς για να ευχαριστήσουν την Παναγία οι νοικοκυρές έβραζαν στο τσουκάλι καλαμπόκι που το πήγαιναν στην εκκλησία, «ως ευχαριστήρια προσφορά», με τον παππά να το ευλογεί δεόμενος στην Παναγία για την ευκαρπία της σποράς.

Ήταν μια ξεχωριστή και μεγάλη μέρα η γιορτή της Παναγιάς της «Ποσπορίτσας» στα χωριά της περιοχής μας. Είχε μια γλυκύτητα η μέρα αυτή που την χαρακτήριζε η κατανάλωση του βρασμένου και ευλογημένου από την Παναγιά, καλαμποκιού.

View Comments (0)

Leave a Reply

Your email address will not be published.