Προσκύνημα στην παλαίφατη Μονή Λιμποχόβου Κουτσούφλιανης

Κάθε πέρασμα από την περιοχή Μαλακασίου, σου φέρνει στη θύμηση το μεγάλο ιστορικό γεγονός του εκούσιου ολοκαυτώματος της Κουτσούφλιανης (13 Μαϊου 1898).

Φτάνει μια στάση στο μνημείο που έστησαν οι σημερινοί Κουτσοφλιανιώτες μεταξύ παλιάς και νέας Κουτσούφλιανης για να θυμίζει στον εποχούμενο της περιοχής εκείνο το γεγονός που συγκλόνισε την τότε Ευρωπαϊκή κοινωνία, για να αναλογισθείς πόσο φορτωμένος με μύρα της ιστορίας είναι τούτος ο τόπος και πόσο εύστοχα ο ποιητής αποτυπώνει την μεγάλη αυτή πράξη των Κουστοφλιανιτών στο ποίημά του:

«Εσύ διαβάτη που κοιτάς με βουρκωμένο μάτι
τα έρμα τα χαλάσματα, πονετικέ διαβάτη,
σύρε να πεις στους δυνατούς,
διαλάλησε στη σφαίρα
πως κάηκε η Κουτσούφλιανη
μονάχη πέρα-πέρα,
σύρε να πείς στη μάννα της,πονετικέ διαβάτηστη μάννα της Κουτσούφλιανης,
την χιλιοπικραμένη
πως ήταν άξια κόρη της για νά ναι δοξασμένη».

Η εικόνα είναι συγκλονιστική !!! Αμέσως μόλις η διεθνής επιτροπή χάραξης συνόρων άφησε τελικώς εκτός της ελληνικής επικράτειας την Κουτσουφλιανη οι κάτοικοι της έλαβαν μια τραγική όσο και μεγαλειώδη απόφαση: στις 13 Μαΐου 1898 οι Κουτσοφλιανιώτες ξεθαύουν τα οστά των προγόνων τους, καίνε τα λείψανα των νεκρών του πολέμου του 1897 για να μην τα βεβηλώσουν οι Τούρκοι και με επικεφαλής τους προκρίτους και τον ιερέα τους με τα εικόνισμα τα από την εκκλησία τους ανά χείρας, διέβησαν την νέα μεθόριο και επέστρεψαν στην Ελλάδα διαλέγοντας μια νέα τοποθεσία για να ξαναχτίσουν το χωριό τους από την αρχή ελεύθεροι.

Η τοποθεσία αυτή βρισκόταν κοντά στο μοναστήρι της Παναγίας Λιμποχόβου λίγα μόλις χιλιόμετρα από την αρχική τοποθεσία της Κουτσούφλιανης.

Χωρίς καμιά προ συνεννόηση, δεδομένου ότι ο προορισμός μας ήταν το Μέτσοβο, αναφωνήσαμε : «Προσκύνημα στην Μονή Λιμποχόβου» που μετά από δύο μέρες είχε και την πανήγυρή της (Το Γενέσιον της Θεοτόκου).

Ευτυχής συγκυρία, ότι τύχαμε στον εσπερινό που τελούσε ο Κουτσοφλιανιώτης ιερέας Παπα- Γιώργης Πάλλας ο οποίος και μας καλοδέχθηκε με χαρά μεγάλη δίνοντάς μας στοιχεία για την Μονή Λιμποχόβου από την οποία περισώθηκε, από την φωτιά που έβαλαν οι κατοχικές δυνάμεις του άξονα, το καθολικό της.

Η σημερινή Παναγία (Νέα Κουτσούφλιανη) είναι το ιστορικό Λιμπόχοβο όπου το μοναστήρι της Παναγίας Λιμποχόβου που αναφέρεται σε χρυσόβουλο του Ανδρονίκου Γ΄ Παλαιολόγου(1328-1341) και σε σιγίλλιο του πατριάρχη Αντώνιου Δ΄ (1393) με τα οποία η υφιστάμενη μονή Γεννήσεως της Θεοτόκου παραχωρήθηκε στην επισκοπή Σταγών.

Στις 24/8/1919 ενώθηκε με την μονή Αγίου Νικολάου Σιαμάδων και αργότερα με την μονή κοιμήσεως Θεοτόκου Σταγιάδων

Από τη μονή αυτή που κάηκε κατά τη διάρκεια της κατοχής (1941- 10944) σώζεται σήμερα το καθολικό, ένας μονόχωρος καμαροσκεπής ναός, κατάγραφος εσωτερικά με ενδιαφέρον εικονογραφικό διάκοσμο το οποίο λόγω της πυρκαγιάς χρίζει καθαρισμού αλλά και μιας γενικότερης παρέμβασης αποκατάστασής του.

Δεξιά από το παράθυρο της κόγχης του ιερού είναι εντοιχισμένη πέτρα με χαραγμένη την χρονολογία 1709 ενώ πάνω από την νότια είσοδο είναι χαραγμένη σε πέτρα η επιγραφή : «Παήσιως Σταγον επ(πίσκοπος) / κήρηος Ηανάκις / πήτροποσς του μαναστη/ρήου (η)γούμενος Διονή(σιος) / Μ. Χαρίσης Γιαννάκι / (Α) θ(α)ν(α)ς(ιο)ς Στοραφ.1784».

Στον νέο ενοριακό ναό φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας στην αργυρεπένδυση της οποίας είναι χαραγμένη περιμετρικά επιγραφή που αναφέρει : «Αυτή η εικών υπάρχει εκ της αγίας μονής, της καλουμένης Λιμπόχοβον, / και υπό της επαρχίας του γίου Σταγών τελούσης, ηργυρώθη δε αναλώμασι μεν και δαπάνη της ιδίας μονής, συνδρομή δε / του εν ιερομονάχοις πανοσιωτάτου κυρίου Κοσμά υπό του χρυσοχόου Αναστασίου / Κιούρα Ντουλίτζη του εκ Μετσόβου εν έτει 1793 Ιουνίου 20 η δε ζωγραφιά της εικόνος εν έτει 1493 σωτηρίω».

Συνοδευόμενοι από τον επί σειρά ετών κοινοτάρχη Τάκη Καταραχιά, μεταβήκαμε για το καθιερωμένο για τους Κουστουφλιανιώτες κέρασμα στο παραδοσιακό καφενείο του αείμνηστου Άγγελου Πάλλα, η παρουσία του οποίου είναι έντονη παρά το ότι εκείνος αναχώρησε από την γήινη φθαρτότητα.

Ήταν το προσκύνημα αυτό μια βουτιά στο ιστορικό βάθος τούτης της περιοχής που τόσα έχει να μας διδάξει για την στάση μας απέναντι σε όλα αυτά που θέλει να ξεχάσουμε το σύστημα της παγκοσμιοποίησης για να μετασχηματιστούμε σε πολίτες του κόσμου χωρίς τα στοιχεία εκείνα που σφυρηλατούν την εθνική και ιστορική μας συνείδηση.