Διαβάζετε τώρα
2 Ιουλίου 1881. Προσάρτηση στην Ελλάδα της Θεσσαλίας και της Άρτας

2 Ιουλίου 1881. Προσάρτηση στην Ελλάδα της Θεσσαλίας και της Άρτας

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας σχετικά με την αναθεώρηση των συνόρων τους πέρασαν από σαράντα κύματα εξαιτίας των τουρκικών αναβολών και υπαναχωρήσεων. Η πρώτη συνάντηση αντιπροσώπων έγινε επί τέλους στην Πρέβεζα στις 6 Φεβρουαρίου 1879, αλλά δυστυχώς χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Άλλη συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη στις 22 Αυγούστου 1879 με τη μεσολάβηση αυτή τη φορά των Μεγάλων Δυνάμεων απέτυχε και πάλι.Την άνοιξη του 1880 υπήρξε κυβερνητική αλλαγή στην Αγγλία. Ανέλαβε νέος πρωθυπουργός, ο Γλάστον, στη θέση του Ντισραέλι. Η νέα κυβέρνηση άλλαξε τη διεθνή πολιτική της εγκαταλείποντας τη δογματική φιλοτουρκική πολιτική, γεγονός ευοίωνο για τα ελληνικά ζητήματα. Στις 13 Ιουνίου 1880 συγκλήθηκε νέα διάσκεψη πάλι στο Βερολίνο με σκοπό την τακτοποίηση των ελληνοτουρκικών διαφορών αναφορικά με την τύχη των επαρχιών, που θα παραχωρούνταν στην Ελλάδα. Και όπως αποδείχτηκε, ο δρόμος έμελλε να είναι μακρύς ακόμη.Η τελική διαπραγμάτευση άρχισε στην Κωνσταντινούπολη τον Μάρτιο του 1881. Ύστερα από πολλές συζητήσεις η Συμφωνία υπογράφτηκε από τον Παύλο Κουντουριώτη, πρεσβευτή στην Κωνσταντινούπολη και τον Μαχμούτ Σερβέρ πασά, πρωθυπουργό της Τουρκίας στις 2 Ιουλίου 1881. Σύμφωνα με αυτήν η Θεσσαλία (πλην της Ελασσόνας) και η Άρτα από την Ήπειρο περιερχόταν στην Ελλάδα.

Η προσάρτηση της Θεσσαλίας ήταν ιδιαίτερα σημαντική, αφού πέρα από τις εύφορες πεδιάδες, ήταν η πρώτη φορά που το ελληνικό κράτος αυξήθηκε ύστερα από 50 χρόνια. Έτσι η έκταση του ελληνικού κράτους αυξήθηκε κατά 13.395 τ.χ. και ο πληθυσμός κατά 300.000 κατοίκους.Για την επαρχία Δομοκού σήμανε την απελευθέρωση ύστερα από 488 χρόνια ξενικής κατοχής και σκλαβιάς. Και φυσικά γιορτάστηκε ανάλογα. Η παράδοση της πόλεως έγινε στις 8 Αυγούστου 1881 και φυσικά ήταν η πρώτη πόλη της Θεσσαλίας, που απελευθερώθηκε. Ο ελληνικός στρατός, που είχε συγκεντρωθεί στην οροθετική γραμμή Δερβέν Φούρκα, στις 5.22΄ της 8ης Αυγούστου πέρασε σε δύο φάλαγγες τα σύνορα με κατεύθυνση προς τον Δομοκό. Κινήθηκε με δύο φάλαγγες σε παράλληλη πορεία με τελικό προορισμό τη θέση «μάτι» έξω από τον Δομοκό. Η μία φάλαγγα υπό τον συνταγματάρχη Μακρή κινήθηκε από το Κούρνουβο, τη Νταουκλή και την Ομβριακή. Η άλλη υπό τον συνταγματάρχη Δημητρακόπουλο και με την παρουσία του Γενικού Αρχηγού Σούτσου και του αρχηγού της ανατολικής Ελλάδας συνταγματάρχη Δεσιδέρη ακολούθησε την κατ’ ευθείαν πορεία. Στη θέση «μάτι» στρατοπέδευσαν για να ξεκουραστούν οι άνδρες από την πολύωρη πορεία μέσα στον ήλιο και να συνταχθούν για την είσοδο στην πόλη.

Επί κεφαλής της πομπής ετέθη ο στρατηγό Σούτσος με τους επιτελείς του. Στην είσοδο της πόλης περίμεναν ο μητροπολίτης Θαυμακού Μισαήλ Οικονόμου μαζί με τον κλήρο και μεγάλο πλήθος κόσμου από τα γύρω χωριά. Με την εμφάνιση του στρατηγού ο λαός γεμάτος αγαλλίαση ξέσπασε αυθόρμητα σε φρενιτιώδεις ζητωκραυγές. Ο μητροπολίτης προσεφώνησε το στρατό με τα ακόλουθα λόγια:«Έλλην Στρατηγέ, αξιωματικοί και στρατιώται, τέκνα της ελευθέρας Ελλάδος, καλώς ήλθατε. Δεύτε ασπασόμεθα αλλήλους ψάλλοντες «Αναστάσεως ημέρα και λαμπρυνθώμεν λαοί…». Ιδού εν χαρά ανεκλαλήτω και αγαλλιάσει, φίλοι Θεσσαλοί, χαιρετήσατε την σημαία του στρατού της ελευθερίας ως και μετ’ ασπασμών αδελφότητος εναγκαλίσθητε τους αδελφούς Έλληνας στρατιώτας. Από σήμερον Έλληνες αδελφοί, νέα άρχεται δι’ ημάς εποχή ελευθερίας και νομίμου τάξεως. Είθε ο παντεπόπτης και πάντων των αγαθών δοτήρ ευδοκήση να πραγματοποιηθώσιν αι ελπίδες μας και εισακούσηται των ενδομύχων ημών ευχών, άς υπέρ της φίλης πατρίδος και της συνταγματικής βασιλείας ευλογούντες αναπέμπομεν. Ζήτω η Ελλάς, οι Βασιλείς και ο Ελληνικός στρατός».Να σημειωθεί ότι στο Δομοκό κατοικούσαν 200 ελληνικές οικογένειες και 80 οθωμανικές, από τις οποίες έμειναν μόνον 4. Επίσης είχε ένα ναό, δύο τεμένη, τρία χάνια και οκτώ βρύσες με πόσιμο νερό.Οι Οθωμανοί είχαν ήδη αναχωρήσει βορειότερα. Οι ελάχιστοι που απέμειναν τήρησαν στάση αξιοπρεπέστατη και παρακολούθησαν την παρέλαση του στρατού με κοσμιότητα, χωρίς να πουν ή να εκφράσουν κάτι. Οι Ευρωπαίοι επίτροποι επίσης δεν πήραν μέρος στην εκδήλωση αυτή εθνικών αισθημάτων. Απλώς παρακολούθησαν από εξώστη την παρέλαση.

Ο ιστοριογράφος Σπυρίδων Παγανέλης, που ακολουθούσε το στρατό, αναφέρει ότι τα σπίτια του Δομοκού ήταν λιθόκτιστα και οι κυριότεροι δρόμοι λιθόστρωτοι (καλντερίμια). Το εσωτερικό δε της πόλης «ως προς το ανώμαλον και ακάθαρτον ομοιάζει τουρκικήν πόλιν». Από Ευρωπαίο Επίτροπο πληροφορήθηκε ότι οι Τούρκοι προ της εκκενώσεως της πόλης δεν συμπεριφέρθηκαν καλά στους κατοίκους και ότι έκαψαν το χωριό Καΐτσα. Ακόμη, δημιούργησαν πρόβλημα στην ευρωπαϊκή επιτροπή αρμόδια για την εκκένωση. Συγκεκριμένα, όταν έφτασαν στη θέση «Μάτι» Τούρκος αξιωματικός απαγόρευσε την είσοδο στην πόλη αν πρώτα Έλληνας αξιωματικός δεν υπέγραφε την παραλαβή των δημοσίων καταστημάτων. Ο Τούρκος έμεινε ανένδοτος ακόμα και όταν ο Έλληνας αξιωματικός παρατήρησε ότι δεν μπορεί να υπογράψει χωρίς πρώτα να δει τι παραλαμβάνει. Τελικά, για να μη δημιουργηθεί μεγαλύτερο πρόβλημα αναγκάστηκε να υπογράψει.Μετά την απελευθέρωση ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ πραγματοποίησε περιοδεία στις νέες επαρχίες από τις 13 Σεπτεμβρίου έως τις 16 Οκτωβρίου 1881. Ο Δομοκός ήταν η τελευταία πόλη που επισκέφτηκε στις 13 Οκτωβρίου προερχόμενος από τα Φάρσαλα. Κατά την άφιξη προσεφώνησε το βασιλιά ο αντιπρόσωπος της κοινότητας Ανδρέας Μπανούτσος. Ακολούθως, πήγαν όλοι στον μοναδικό ναό της Αγίας Παρασκευής, όπου εψάλη δοξολογία. Ο βασιλιάς διανυκτέρευσε στην οικία του Μητροπολίτη και την άλλη ημέρα 14 Οκτωβρίου αναχώρησε για Στυλίδα και από εκεί με πλοίο για την Αθήνα.

Πηγή

View Comments (115)

Leave a Reply

Your email address will not be published.