Ἡ διαμαρτυρία τῶν Ἑλλήνων διανοουμένων (10.11.1940)

[Παρουσιάζουμε εδώ τη διαμαρτυρία των Ελλήνων διανοουμένων, που δημοσιεύτηκε στις 10 Νοεμβρίου 1940 στην εφημερίδα Νέα Ελλάς, γιατί δείχνει την ουσία του 1940: πρόκειται για αγώνα εθνικό (υπέρ βωμών και εστιών), ηθικό (υπέρ «των Υψηλών αξιών που αποτελούν τον πνευματικό και ηθικό πολιτισμό») και αντιφασιστικό (ενάντια στη «φοβέρα της πιο μαύρης σκλαβιάς που είδε ποτέ ο κόσμος»). Αξίζει να τα θυμόμαστε αυτά σήμερα που κάποιοι κραδαίνοντας αναξίως ελληνικές σημαίες υπηρετούν νεοναζιστικές ιδεολογίες.]

Εἶ­ναι δύ­ο ἑ­βδο­μά­δες τώ­ρα, ποὺ ἕ­να τε­λε­σί­γρα­φο μο­να­δι­κὸ στὰ δι­πλω­μα­τι­κὰ χρο­νι­κά των Ἀ­θη­νῶν γιὰ τὸ πε­ρι­ε­χό­με­νον, τὴν ὥ­ρα καὶ τὸν τρό­πο ποὺ τὸ πα­ρου­σί­α­σεν ἡ Ἰ­τα­λί­α κά­λε­σε τὴν Ἑλ­λά­δα νὰ τῆς πα­ρα­δώ­ση τὰ ἐ­δά­φη της, νὰ ἀρ­νη­θῆ τὴν ἐ­λευ­θε­ρί­α της καὶ νὰ κα­τα­σπι­λώ­ση τὴν τι­μή της.

Οἱ Ἕλ­λη­νες δώ­σα­με στὴν ἰ­τα­μὴ αὐ­τὴ ἀ­ξί­ω­σι τῆς φα­σι­στι­κῆς βί­ας, τὴν ἀ­πάν­τη­σι ποὺ ἐ­πέ­βα­λαν τρι­ῶν χι­λιά­δων ἐ­τῶν [σήμ. Φ.Μ.: καὶ πλέ­ον] πα­ρα­δό­σεις, χα­ραγ­μέ­νες βα­θειὰ στὴν ψυ­χή μας, ἀλ­λὰ καὶ γραμ­μέ­νες στὴν τε­λευ­ταί­α γω­νιὰ τῆς ἱ­ε­ρῆς γῆς μὲ τὸ αἷ­μα τῶν με­γα­λυ­τέ­ρων ἡ­ρώ­ων τῆς ἀν­θρω­πί­νης ἱ­στο­ρί­ας. Καὶ αὐ­τὴ τὴ στιγ­μὴ κον­τὰ στὸ ρεῦ­μα τοῦ Θυ­ά­μι­δος καὶ στὶς χι­ο­νι­σμέ­νες πλα­γι­ὲς τῆς Πίν­δου καὶ τῶν Μα­κε­δο­νι­κῶν βου­νῶν πο­λε­μοῦ­με, τὶς πε­ρισ­σό­τε­ρες φο­ρὲς μὲ τὴ λόγ­χη, ἀ­πο­φα­σι­σμέ­νοι νὰ νι­κή­σου­με ἢ νὰ ἀ­πο­θά­νου­με μέ­χρις ἑ­νός.

Σ’ αὐ­τὸ τὸν ἄ­νι­σο σκλη­ρό­τα­το ἀλ­λὰ πει­σμα­τώ­δη ἀ­γώ­να, ποὺ κά­νει τὸν λυσ­σα­σμέ­νο ἐ­πι­δρο­μέ­α νὰ ξε­σπά­ζη κα­τὰ τῶν γυ­ναι­κών, τῶν γε­ρόν­των καὶ τῶν παι­δι­ῶν, νὰ καί­η, νὰ σκο­τώ­νη, νὰ ἀ­κρω­τη­ριά­ζη, νὰ δι­α­με­λί­ζη τοὺς πλη­θυ­σμοὺς στὶς ἀ­νο­χύ­ρω­τες καὶ ἄ­μα­χες πό­λεις μας καὶ στὰ εἰ­ρη­νι­κὰ χω­ριά μας, ἔ­χου­με τὸ αἴ­σθη­μα ὅ­τι δὲν ὑ­πε­ρα­σπι­ζό­μα­στε δι­κή μας μό­νον ὑ­πό­θε­σι: Ὅ­τι ἀ­γω­νι­ζό­με­θα γιὰ τὴν σω­τη­ρί­α ὅ­λων ἐ­κεί­νων τῶν Ὑ­ψη­λῶν ἀ­ξι­ῶν ποὺ ἀ­πο­τε­λοῦν τὸν πνευ­μα­τι­κὸ καὶ ἠ­θι­κὸ πο­λι­τι­σμό, τὴν πο­λύ­τι­μη πα­ρα­κα­τα­θή­κη ποὺ κλη­ρο­δό­τη­σαν στὴν ἀν­θρω­πό­τη­τα οἱ δο­ξα­σμέ­νοι πρό­γο­νοι καὶ ποὺ σή­με­ρα βλέ­που­με νὰ ἀ­πει­λοῦν­ται ἀ­πὸ τὸ κύ­μα τῆς βαρ­βα­ρό­τη­τος καὶ τῆς βί­ας. Ἀ­κρι­βῶς αὐ­τὸ τὸ αἴ­σθη­μα ἐμ­πνέ­ει τὸ θάρ­ρος σὲ μᾶς τοὺς Ἕλ­λη­νες δι­α­νο­ου­μέ­νους, τοὺς ἀν­θρώ­πους τοῦ πνεύ­μα­τος καὶ τῆς τέ­χνης, ν’ ἀ­πευ­θυν­θοῦ­με στοὺς ἀ­δελ­φούς μας ὅ­λου του Κό­σμου γιὰ νὰ ζη­τή­σου­με ὄ­χι τὴν ὑ­λι­κὴ ἀλ­λὰ τὴν ἠ­θι­κὴ βο­ή­θειά τους. Ζη­τοῦ­με τὴν εἰ­σφο­ρὰ τῶν ψυ­χῶν, τὴν ἐ­πα­νά­στα­σι τῶν συ­νει­δή­σε­ων, τὸ κή­ρυγ­μα, τὴν ἄ­με­ση ἐ­πί­δρα­σι, παν­τοῦ ὅ­που εἶ­ναι δυ­να­τόν, τὴν ἄ­γρυ­πνη πα­ρα­κο­λού­θη­σι καὶ τὴν ἐ­νέρ­γεια γιὰ ἕ­να και­νούρ­γιο πνευ­μα­τι­κὸ Μα­ρα­θώ­να ποὺ θὰ ἀ­παλ­λά­ξη τὰ δυ­να­στευ­ό­με­να Ἔ­θνη ἀ­πὸ τὴ φο­βέ­ρα τῆς πιὸ μαύ­ρης σκλα­βιᾶς ποὺ γνώ­ρι­σε ὡς τώ­ρα ὁ κό­σμος.

Κω­στὴς Πα­λα­μᾶς, Σπύ­ρος Με­λᾱς, Ἄγ­γε­λος Σι­κε­λια­νός, Γε­ώρ­γιος Δρο­σί­νης, Σω­τή­ρης Σκί­πης, Δη­μή­τριος Μη­τρό­που­λος, Κ. Δη­μη­τριά­δης, Νι­κό­λα­ος Βέ­ης, Κ. Παρ­θέ­νης, Ἰ­ω­άν­νης Γρυ­πά­ρης, Γιά­ννης Βλα­χο­γί­αν­νης, Στρα­τὴς Μυ­ρι­βή­λης, Κώ­στας Οὐ­ρά­νης, Μιλ­τιά­δης Μα­λα­κά­σης, Γρη­γό­ριος Ξε­νο­που­λος, Ἀ­λέ­ξαν­δρος Φι­λα­δελ­φεύς, Ἀ­ρί­στος Καμ­πά­νης.

Ἐ­φη­με­ρί­δα “Νέ­α Ἑλ­λάς”, 10 Νο­εμ­βρί­ου 1940